Opłata produktowa powstała z myślą ochrony środowiska naturalnego. Ma na celu zmotywowanie przedsiębiorców do poszukiwania innych, korzystniejszych dla środowiska rozwiązań, ale także bardziej opłacalnych finansowo dla przedsiębiorcy.
Opłatę produktową wnosi przedsiębiorca, który:
* Wprowadza na terytorium kraju produkty w opakowaniach (np. produkuje opakowane produkty spożywcze, opakowany sprzęt elektroniczny, itp.)
* Wprowadza na terytorium kraju:
o ogniwa, baterie, akumulatory (np. akumulatory do telefonów komórkowych),
o oleje techniczne (np. oleje smarowe, oleje samochodowe)
o lampy wyładowcze (np. świetlówki)
o opony (opony nowe i bieżnikowane)
* Prowadzi jednostkę handlu detalicznego o powierzchni handlowej powyżej 500 m2 lub kilka jednostek handlu detalicznego o łącznej powierzchni handlowej powyżej 5000 m2 i sprzedaje produkty tam pakowane (np. market, w którym zakupy pakowane są w torby plastikowe lub papierowe)
* Pakuje produkty wytworzone przez innego przedsiębiorcę(np. firma pakująca płody rolne wyprodukowane przez rolników)
* Zleca innemu przedsiębiorcy wytworzenie produktu lub produktu w opakowaniu, jeżeli jego oznaczenie (znak towarowy) znajduje się na produkcie (np. firma udostępniająca swój znak firmowy na zasadzie franczyzy – ang. franchising)
* Importuje lub dokonuje wewnątrzwspólnotowego nabycia (również na potrzeby własne):
o towarów w opakowaniach
o ogniw, baterii, akumulatorów, lamp wyładowczych lub opon
o towarów, których częściami składowymi są ogniwa, baterie, akumulatory, oleje techniczne, lampy wyładowcze, opony (np. importer sprzętu elektronicznego zawierającego akumulatory)
USTAWA o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej
Art. 3.
1. Przedsiębiorca, o którym mowa w art. 1, ma obowiązek zapewnienia odzysku, a w szczególności recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych. (…)
4. Masę i ilość opakowań wprowadzanych na rynek ustala się w oparciu o ewidencję prowadzoną zgodnie z art. 11.
5. Wprowadzenie na rynek opakowań lub produktów następuje, z zastrzeżeniem ust. 6, w dacie ich wydania z magazynu w celu ostatecznego wprowadzenia do obrotu.
6. W przypadku importu produktów lub produktów w opakowaniach uważa się, że importer wprowadza na terytorium kraju produkty lub produkty w opakowaniach w dacie ich dopuszczenia do obrotu na terytorium kraju.
6a. W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia produktów lub produktów w opakowaniach uważa się, że przedsiębiorca wprowadza na terytorium kraju produkty lub produkty w opakowaniach w dacie wystawienia faktury potwierdzającej wewnątrzwspólnotowe nabycie produktów lub produktów w opakowaniu.
7. Opakowania lub produkt uważa się za wprowadzone do obrotu tylko raz. (…)
(Opakowania = produkt w opakowaniu uważa się za wprowadzony do obrotu tylko raz. )
Art. 3a.
W przypadku wprowadzenia na rynek krajowy produktu w opakowaniu wielomateriałowym, całą masę tego opakowania uwzględnia się w masie opakowań, których rodzaje wymieniono w załączniku nr 1 do ustawy, według rodzaju materiału, którego zawartość w masie opakowania wielomateriałowego jest największa.
Art. 4.
1. Obowiązek, o którym mowa w art. 3 ust. 1, może być realizowany przez przedsiębiorcę:
* samodzielnie albo
* za pośrednictwem organizacji odzysku, zwanej dalej „organizacją”. (…)
2. Organizacja przejmuje od przedsiębiorcy obciążające go obowiązki na podstawie umowy. (…)
Art. 9.
1. Przedsiębiorca rozpoczynający działalność polegającą na wytwarzaniu, imporcie lub wewnątrzwspólnotowym nabyciu produktów w opakowaniach, o których mowa w załączniku nr 1 do ustawy, lub produktów, o których mowa w załączniku nr 3 do ustawy, jest obowiązany bez wezwania złożyć zawiadomienie o tym fakcie marszałkowi województwa, w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności.
2. Za dzień rozpoczęcia działalności, o której mowa w ust. 1, uważa się datę pierwszego wprowadzenia na terytorium kraju lub powstania pierwszego długu celnego dla produktu w opakowaniu wymienionym w załączniku nr 1 do ustawy lub produktu wymienionego w załączniku nr 3 do ustawy. (…)
Art. 12.
1. Rozliczenie wykonania obowiązku, o którym mowa w art. 3, następuje na koniec roku kalendarzowego.
2. Przedsiębiorca, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1, albo organizacja, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 2, którzy nie wykonali obowiązku, o którym mowa w art. 3, są obowiązani do wpłacania opłaty produktowej, obliczonej oddzielnie w przypadku nieosiągnięcia wymaganego poziomu:
* odzysku;
* recyklingu.
2a. Do ponoszenia opłaty produktowej jest obowiązany również przedsiębiorca, który nie wykonuje obowiązku zapewnienia odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych w sposób określony w art. 4 ust. 1. (…)
Art. 15.
Przedsiębiorca i organizacja, o których mowa w art. 12 ust. 2 i 2a, są obowiązani do złożenia marszałkowi województwa rocznego sprawozdania o wysokości należnej opłaty produktowej zawierającego informacje o:
1) wysokości należnej opłaty produktowej, z podziałem na poszczególne rodzaje opakowań lub produktów i określeniem odpowiednio ich masy lub ilości,
2) odpowiednio masie opakowań wymienionych w załączniku nr 1 do ustawy, w których przedsiębiorcy wprowadzili na rynek krajowy produkty, lub wprowadzonych na rynek krajowy przez przedsiębiorców produktów wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, z podziałem na poszczególne ich rodzaje,
3) odpowiednio masie lub ilości poddanych odzyskowi i recyklingowi odpadów opakowaniowych, z podziałem na poszczególne ich rodzaje i według sposobu ich odzysku i recyklingu, oraz odpadów poużytkowych, z podziałem na poszczególne ich rodzaje,
4) osiągniętych poziomach odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych, z podziałem na poszczególne ich rodzaje w terminie do dnia 31 marca roku kalendarzowego następującego po roku, którego opłata dotyczy.
Art. 16. 1. Obowiązek wpłacenia opłaty produktowej, obliczonej w sposób określony w art. 12, powstaje na koniec roku kalendarzowego.
2. Opłata produktowa jest wpłacana na odrębny rachunek bankowy urzędu marszałkowskiego do dnia 31 marca roku kalendarzowego następującego po roku,
którego opłata dotyczy.
Podstawy prawne
* Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie stawek opłat produktowych (DzU. 2006.225.1645)
* Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 grudnia 2007 r. w sprawie szczegółowych stawek opłat produktowych (Dz.U.2007.247.1840)
* Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 maja 2005 r. w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych (Dz.U.2005.103.872)
* Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych (Dz.U.2007.109.752)
* Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 listopada 2006 r. w sprawie wzoru rocznego sprawozdania o wysokości należnej opłaty produktowej (Dz.U.2006.226.1654, Dz.U.2009 nr 94 poz. 784),
* Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 września 2009 r. w sprawie wzoru rocznego sprawozdania o wysokości należnej opłaty produktowej z tytułu nieosiągnięcia wymaganego poziomu zbierania zużytych baterii przenośnych i zużytych akumulatorów przenośnych (Dz.U. 2009 nr 160 poz. 1274)
* Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 31 grudnia 2004r. w sprawie wzorów formularzy służących do składania rocznych sprawozdań o masie wytworzonych, przywiezionych z zagranicy oraz wywiezionych za granicę opakowań (Dz.U.2005.04.30)